Even een vrijwilliger zonder werk

Voor het GHZ schrijft Yvonne maandelijks een blog over haar ervaringen als patiënt in het GHZ. Nu corona in het centrum van de belangstelling staat houdt Yvonne enkele interviews met vrijwilligers van het GHZ. Op gepaste afstand, uiteraard. In mei 2020 zaten vrijwilligers Inge en Maaike werkloos thuis. In juni ging Adri weer aan de slag en koos Marijke ervoor nog even thuis te blijven. 

Adri en Marijke (juni 2020)

Adri de Groot heeft alweer twee keer haar vrijwilligerwerk als gastvrouw in de centrale hal van het GHZ gedaan. “In de hal loopt echt iedereen meteen naar die desinfecteerpomp” vertelt ze. “Iedereen houdt ook afstand van elkaar. De ronde banken zijn uit de hal gehaald om de ruimte zo groot mogelijk te maken en er zijn looprichtingen aangegeven.”

“Het werk is wel anders” constateert Adri. “Normaliter speur ik actief naar mensen die ik kan helpen en ga ik daar op af. Ik kijk het nu even aan en blijf meer zitten achter mijn scherm. Maar”, zo zegt ze zelf  “daar ben ik eigenlijk niet van. Ik sta liever bij de deur om mensen welkom te heten. Nu moet er uiteraard afstand worden gehouden, maar dat is zeker te doen”. Het enige wat ze momenteel niet doet is mensen in een rolstoel duwen. “Daarvoor dien je nu zelf een begeleider mee te nemen.” 

Nog even aanzien

Nog lang niet alle vrijwilligers kunnen aan de slag in het GHZ. Volgens de RIVMrichtlijnen mogen de 70plussers nog niet, hoe actief en gezond ook. Maar als je wel mag kun je er ook voor kiezen nog even thuis te blijven. “Ik zou heel graag willen, ik sta echt te trappelen”, zegt Marijke Klapwijk.  Ze heeft kanker, loopt niet meer risico op besmetting maar wel op complicaties als ze het krijgt. In overleg met haar oncoloog heeft ze besloten de ontwikkelingen nog even aan te zien. Marijke weet uit ervaring wat corona doet. Haar man lag in maart met corona in het GHZ. Gelukkig heeft hij de ziekte goed doorstaan.  Of Marijke het zelf, mogelijk in milde vorm, toen heeft gehad is onduidelijk. Testen biedt niet genoeg zekerheid in haar situatie.

In een ver verleden reed Marijke met een boekenkar rond in de Joseflokatie. Daarna deed ze jarenlang vrijwilligerswerk elders maar bijna twee jaar is ze nu gastvrouw voor ouderen die opgenomen zijn in het GHZ. In een huiskamersetting zorgt ze voor afleiding en activiteiten. “Ik mis het personeel en patiënten. Als ik in overleg met de oncoloog en de vrijwilligerscoördinator straks groen licht krijg sta ik er meteen. Ik kan in mijn vrijwilligerswerk ook makkelijk afstand houden. Ik kan een krant voorlezen, spelletjes doen, praten. Ik vind het fijn om met oudere mensen om te gaan, het zijn leuke contacten.” Met haar verpleegkundige achtergrond voelt ze zich gewoon thuis in het GHZ.

Stoppen of niet?

Ook Adri mist de mensen in het GHZ. “Toen de kinderen het huis uit waren en mijn ouders overleden, had ik echt behoefte aan een activiteit om onder de mensen te komen. Het zit in me om voor mijn naasten klaar te staan. Dat is ook de reden dat ik dit al 9 jaar doe.” Niet dat Adri destijds  haar kantoorbaan bij de politie in Gouda zonder plezier deed. “Dat was ook onwijs leuk. Maar eigenlijk, als ik mijn leven over zou kunnen doen, zou ik de zorg ingaan.”, zo stelt ze.  “Het is mooi en dankbaar werk.”

Toen de vrijwilligers niet meer het ziekenhuis in mochten, zo zegt Adri, “stond ik te steigeren.  Ze hebben ons misschien juist nu toch nodig?!” Maar toen ze eenmaal de beelden zag van zo’n corona-afdeling zag kon ze erachter staan. Marijke nam zelf de beslissing er even mee te stoppen, nog voor het GHZ besloot dat het vrijwilligerswerk stil zou komen te liggen . “De ouderenafdeling was vanwege corona een risico. Ik vond het wel moeilijk om te stoppen maar doorgaan voelde op dat moment niet goed voor mij.”

Yes!

Toen het weer mocht, enkele weken geleden, was de eerste reactie van Adri:”Yes!! Maar”, zo vervolgt ze, “toen kwam die eerste donderdag en twijfelde ik of dit wel verstandig was. Eenmaal in het GHZ voelde het veilig.” Op haar eerste dag moest ze al wat kaarten voor patiënten wegbrengen naar een afdeling op de vijfde. Dat bleek de corona-afdeling te zijn. Thuis keek haar man wel bedenkelijk toen ze dat vertelde.  “Maar in elk ziekenhuis heb je  wel een afdeling waar mensen liggen die besmettelijk zijn. Je gaat niet binnen in die speciale ruimtes. Dit was eigenlijk niet anders”.

Het zal voorlopig allemaal wel anders gaan dan vroeger, verwacht Adri.  Marijke heeft over een paar weken weer overleg met haar oncoloog. Dan bekijkt ze weer of ze kan beginnen. Ze heeft er zin in. 

Inge en Marijke (mei 2020)

“Ik vind ‘t zo jammer dat ik juist voor de mensen die het nodig hebben niets kan betekenen.” aldus Inge Ligthelm. Inge geeft op woensdagmiddag handmassages aan patiënten. Maaike Luik-Terpstra is op vrijdagochtend gastvrouw in het behandelcentrum oncologie en hematologie. De patiënten daar krijgen met name chemotherapie. Maar net als alle pakweg 170 vrijwilligers van het GHZ zitten ze nu thuis. Maaike en Inge missen het vrijwilligerswerk in het GHZ.

Warm bad

Maaike zegt: “Ik vond het vreselijk toen ik te horen kreeg dat ik voorlopig niet meer kon komen. Je hebt een band met patiënten die je vaak ziet, met het personeel op de afdeling.  En het brengt ritme in mijn week”. Maaike doet haar vrijwilligerswerk met veel plezier: “Ik kom voor de patiënten maar het is voor mij toch ook een soort uitje”, zegt ze lachend. Ze heeft vroeger als verpleegkundige gewerkt in het ziekenhuis maar door een ernstig auto-ongeluk is ze voor een groot gedeelte afgekeurd. “Toen ik als vrijwilliger weer terugkwam in het GHZ voelde dat echt als een warm bad.” Maaike was zich er vooraf van bewust dat ze haar medische kennis bij haar vrijwilligersfunctie niet meer in kon en mocht zetten. “Daar heb ik wel mee gezeten. Maar in de praktijk bleek dat geen probleem. Ik kom nu met een heel andere insteek. Het verplegende personeel is er voor de medische behandeling en het welzijn van de patiënt. En ik ben er voor de koffie en thee, het eten, een praatje, net even die kleine dingen. Alleen al een extra glimlach geven is voor een patiënt soms al fijn.”

Voor Inge was het Goudse ziekenhuis al heel jong bekend terrein. “Mijn vader ging er vroeger rond omdat hij de Goudse Stadssinterklaas was en als puber mocht ik dan mee in de rol van zwarte Piet.”  Vele jaren later bracht ze als vrijwilliger ouderen naar het GHZ en begeleidde ze hen naar de juiste afdeling.  Dat werk ligt nu grotendeels stil. Handmassages gaan geven, juist in het GHZ? Daar hoefde ze destijds  niet lang over na te denken. “Het gaat om aandacht”, zegt Inge. “Mensen hebben dat gewoonweg nodig.”

De eerste coronapatiënt

De laatste keer dat Inge handmassages gaf was op de afdeling ouderzorg en orthopedie. “Er lag ook iemand op de isolatiekamer, een patiënt zit daar toch wel een soort opgesloten en de verpleging gaat vooral naar binnen als het echt noodzakelijk is, je moet jezelf immers steeds in zo’n pak hijsen. Dus dan is het fijn als je een half uurtje bij iemand kan gaan zitten. Ik moet natuurlijk ook in zo’n pak, daar heb ik een training voor gehad. Ik vroeg aan de verpleging of er behoefte aan een handmassage was maar er werd gezegd: ‘doe maar niet want we denken dat we een verdacht geval hebben’. Later begreep ik dat dat wellicht de eerste coronapatiënt in het GHZ was.”

En nu zitten Inge en Maaike dus thuis. Inge heeft een fijn huis en een flink aantal kippen in de tuin. “Ik vermaak me er wel en soms is het gewoonweg lekker rustig dat er even niets moet”. Heel af en toe begeleid ze als vrijwilliger iemand in haar buurt. Maaike kan vanuit huis haar vrijwilligerswerk voor de Luisterlijn nog doen. Daar kan iedereen die een luisterend oor nodig heeft mee chatten of bellen. “Vrijwilligerswerk geeft me voldoening, het is ook iets van mezelf en voor mijn eigen ontwikkeling” zegt Maaike. Dat heeft ze gewoonweg  nodig, naast haar drukke gezin met 3 pubers. 

Kaartje

Laatst kreeg Maaike nog een handgeschreven kaartje van de afdeling waar ze haar vrijwilligerswerk doet, waarop stond dat ze gemist werd. “Iedereen van de afdeling had zijn naam erop gezet. Dat raakte me, ik was echt ontroerd”. Dat er regelmatig berichten komen vanuit het GHZ over de stand van zaken is prettig. Zowel Inge als Maaike zien niet op tegen eventuele extra regels waar ze zich aan zullen moeten houden als er weer gewerkt kan worden. Inge zegt: “Als er wordt gezegd dat het veilig kan met opvolgen van bepaalde instructies, dan vertrouw ik daarop.” Ze vervolgt lachend: “Ik ben banger in de supermarkt dan in het ziekenhuis.” Echt bang uitgevallen is Inge overigens niet. Bovendien deed ze volop kennis op van die cursus over isolatie. “Ik doe er alles aan om te voorkomen dat ik corona krijg en als ik het krijg zal ik alles doen om er weer van te genezen.” Maar Inge weigert om haar leven stil te zetten. “Het leven gaat gewoon door, binnen de mogelijkheden. Gewoon een beetje rekening houden met elkaar en dan komen we er samen wel uit. Dus als ik nu een telefoontje krijg met de vraag of ik weer wil komen dat zeg ik ‘Ja prima!” Ze houdt o.a. met een stappenteller haar conditie op peil, wandelt in de polder of loopt thuis een paar keer extra de trap op en neer. Maaike heeft het momenteel druk met een net aangeschafte puppy.  Zij zegt op de vraag of zij graag weer aan de slag wil in het GHZ: “Ieder moet voor zich beslissen, afhankelijk van je eigen situatie en of de functie met al die extra maatregelen nog te doen is. Maar zodra de deur open gaat, ben ik er weer!”

Naar de volgende blog: screenen

Gepubliceerd in verkorte versies door het GHZ als blog op 18-5-2020 (Inge en Maaike) en op 19-06-2020 (Adri en Marijke)